Een journalistieke productie over hoe je als land omgaat met beladen erfgoed.
De omgang met beladen erfgoed blijft een interessant en terugkerend thema in de Nederlandse samenleving. Gemeenten, steden en instanties denken steeds meer na over hoe ze om moeten gaan met de Nederlandse erfenis van het koloniale verleden. Hiermee geven ze gehoor aan de verschillende geluiden uit maatschappelijke debatten en kritieken vanuit de samenleving: de gemeente Hoorn gaat na het plaatsen van een contextbord wederom in beraad over het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen. Burgemeester van Amsterdam Femke Halsema biedt namens het stadsbestuur excuses aan voor het slavernijverleden van de stad, nadat onderzoek is gedaan naar de rol van de stad in de slavenhandel. Rotterdam en Utrecht boden na onderzoek ook excuses aan. In februari dit jaar publiceerde het NIOD een onderzoek naar het optreden van Nederland tijdens de oorlog in Indonesië van ‘45-’50.
Vanwege een open brief in de nrc.next in 2011, wordt ook het Koninklijk Huis gedwongen om te kijken naar de erfenis van Nederland zijn koloniale verleden. De brief stelde het zijpaneel ‘Hulde der Koloniën’ van de Gouden Koets ter discussie en deed een oproep om het paneel te verwijderen. Het zijpaneel laat zien hoe inwoners uit de voormalige koloniën in de West en de Oost op onderdanige wijze geschenken aanbieden aan de Hollandse maagd. Volgens critici een ongepaste en discriminerend tafereel om als koning mee te paraderen op een nationale feestdag.
In januari 2022 vertelt koning Willem-Alexander in een videoboodschap dat de Gouden Koets voorlopig niet gebruikt gaat worden op Prinsjesdag en bij andere speciale aangelegenheden. Vanwege een restauratie was de koets al vijf jaar van straat gehaald en daarna nog van juni 2021 tot eind februari 2022 in het Amsterdam Museum te bekijken met een bijbehorende tentoonstelling. Of de koets op stal blijft in de Koninklijke Stallen in Den Haag, een permanent museumstuk wordt of ooit weer zal uitrijden, blijft echter een vraag.
Het simpelweg verbannen van historische objecten en symbolen is volgens de koning geen oplossing. We zullen samen tot een oplossing moeten komen. Alleen hoe zorg je voor verbinding, als beladen erfgoed vanuit haar definitie eerder verdeelt? Hoe ontstaan deze debatten en wat maakt de omgang met beladen erfgoed vervolgens zo complex?
Aan de hand van de Gouden Koets ‘rijden’ we in deze productie langs verschillende aspecten, inzichten en perspectieven over hoe we in Nederland omgaan met beladen erfgoed afkomstig uit de koloniale tijd. We gaan op zoek naar een antwoord op de vraag hoe je met beladen erfgoed om gaat en wat de toekomst van de Gouden Koets kan zijn. Hiervoor starten we bij het begin; hoe kwam de discussie eigenlijk tot stand? En op welke manier werd deze gevoerd? Tegelijkertijd leren we over de kracht van erfgoed en wat dit betekent voor de omgang met het beladen erfgoed dat Nederland heeft geërfd uit zijn koloniale verleden.
Lees de hele productie hier!
