Cathrine Gyldensted, vooraanstaand Deens journalist en internationaal voorloper op het gebied van constructieve journalistiek, is een half jaar geleden in dienst getreden van de opleiding Journalistiek van Windesheim in Zwolle. Haar aanstelling past binnen de nadrukkelijke keuze van de opleiding om constructieve oplossingsgerichte journalistiek tot een van de speerpunten te maken.
Gyldensted: “Ik heb constructieve journalistiek wereldwijd gedoceerd aan redacties en opleidingen. Maar nergens neemt men het zo serieus als bij Windesheim. Ik kijk er naar uit om dit gezamenlijk nog een stap verder te brengen: het werkveld daarbij adviserend en consulterend en research ontwikkelend. De wereld heeft het nodig. De journalistiek heeft het nodig.”
Bas Mesters, directeur van de opleiding Journalistiek van Windesheim: “We zijn zeer vereerd dat Gyldensted die ook aanbiedingen uit het Verenigd Koninkrijk, de VS en Scandinavië had toch voor Windesheim heeft gekozen. Zij is een internationale expert die van toegevoegde waarde is voor het onderwijsprogramma en het onderzoek binnen onze opleiding.”
Legitimiteitscrisis
Volgens Bas Mesters moet de aandacht binnen de journalistiek behalve op het ontwikkelen van nieuwe verdienmodellen en technologische innovaties ook nadrukkelijk gericht zijn op bijstelling van de journalistieke grondhouding. “Journalistiek kampt met een legitimiteitscrisis. Uit onderzoek blijkt dat het publieke vertrouwen in het vak laag is in vergelijking met het vertrouwen in de rechtspraak, de politiek of andere instituties. Ik denk dat dit kan veranderen als de journalistiek niet enkel kritisch problemen analyseert, maar daarnaast ook het debat over oplossingen en alternatieven beter faciliteert.”
Constructieve journalistiek
Door constructieve journalistiek meer aandacht te geven in het curriculum, wil de opleiding Journalistiek van Windesheim zich onderscheiden. “De waakhondfunctie van de journalistiek blijft onverkort van kracht maar is aan renovatie toe. Slimme politici en hun spindoctors komen te gemakkelijk weg als we ze niet ook nadrukkelijker en kritisch bevragen op de oplossingen die ze voor zich zien. Het publiek raakt verveeld en gedesillusioneerd als we de ene na de andere misstand voorschotelen, zonder ook andere scenario’s voor de toekomst te analyseren en met de nieuwsgebruiker daar over in dialoog te zijn”, zegt directeur Bas Mesters. Hij hoopt dat de Windesheim-journalisten in spé constructieve journalistiek verder op de kaart zullen zetten binnen het Nederlandse medialandschap; dat ze het vak journalistiek meer toekomst- en oplossingsgericht zullen maken.
Bij de opleiding Journalistiek krijgt Cathrine Gyldensted de taak het curriculum verder in die richting te ontwikkelen en het onderzoek naar constructieve journalistiek te versterken. Daarnaast zal zij – gebruikmakend van haar vele internationale contacten – een internationaal symposium organiseren over deze meer oplossingsgerichte vorm van journalistiek. Gyldensted zal ook als opdracht meekrijgen om in het werkveld zowel als adviseur en via masterclasses het proces naar meer toekomstgerichte journalistiek te faciliteren.
Cathrine Gyldensted was onderzoeksjournalist en correspondent in de VS voor de Deense publieke omroep. Ze publiceerde onlangs het boek From Mirrors to Movers. Five Elements of positive psychology in constructive journalism. Vrijdag 20 november was ze keynote speaker op het congres van de vereniging van onderzoeksjournalisten (vvoj) in het Nationaal Archief in Den Haag.
