“Wij willen onderwijs dat vrij is van politiek activisme. Wij willen politiek neutrale leraren voor de klas en politiek neutrale leerboeken in de klas”, zo is te lezen in het verkiezingsprogramma van de PVV. Een soortgelijke wens is nu te lezen in het hoofdlijnenakkoord van Kabinet Schoof 1: “Onderwijsmethodes moeten bewezen effectief en verder politiek neutraal zijn”. Het lijkt er dus op dat er de komende tijd ingrijpende veranderingen in het onderwijs zullen gaan plaatsvinden. Of toch niet?
De politiek heeft door de geschiedenis heen al vaker geprobeerd om vat op het onderwijs te krijgen. Dit is echter, omdat de vrijheid van onderwijs in Nederland grondwettelijk is vastgelegd in artikel 23, moeilijk gebleken. In dit drieluik wordt dieper ingegaan op het verschijnsel van politieke inmenging in het onderwijs en wat de wens voor politiek neutraal onderwijs echt inhoudt.
In het drieluik vertelt professor Pieter Slaman, onderwijshistoricus aan de Universiteit Leiden, over het ontstaan van het moderne onderwijs en waarom politiek en onderwijs in Nederland onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn. Ook professor dr. Barend van der Meulen, hoogleraar institutionele aspecten van (hoger) onderwijs aan de Universiteit Twente, doet een duit in het zakje en verklaart waarom het geven van neutraal onderwijs in de praktijk niet haalbaar zal zijn. Zeker als de politiek zich overmatig met het onderwijs blijft bemoeien.
Naast deze academische zwaargewichten komen ook verschillende bronnen uit de onderwijspraktijk aan bod. Janine van Drieënhuizen, directrice van christelijke school voor voortgezet onderwijs Greijdanus in Zwolle, vertelt over het belang van artikel 23 en stelt dat de mogelijkheid om onderwijs te geven vanuit een eigen identiteit een groot goed is. Verder vertelt Paula Leideritz, oprichter en docent van De Vinse School in Amsterdam, over haar persoonlijke ervaringen met politieke inmenging in het onderwijs en de negatieve invloed die dat volgens haar op het onderwijs heeft gehad.
Dit drieluik biedt een kritische blik op politieke handelingen en hun impact op het onderwijs. Ga mee op deze intrigerende reis door het heden en verleden van het Nederlands onderwijs en ontdek wat de wens voor politiek neutraal onderwijs echt betekent.
U kunt de verschillende delen hier lezen:
